HUGO VAN DER MOLEN'S
Scripophily site
a collection of historic bonds
and shares
van Ten Cate Graanhandel tot Agrarische Unie NV:
100 jaar Groningse familiebedrijven in o.a zaden, granen en kunstmest.
(update: 6 februari 2005)
Dr. Hugo H. van der Molen -
Wederikweg 114 - 9753 AE Haren, The Netherlands
Tel: +31 (0)50 534 8795; email: [email protected]
See
page on explanations, sales conditions, costs of shipping and on how
to order and to pay.
VISA, Euro-Mastercard &
American Express accepted
postage and packing: Netherlands 5-7 Euro; Abroad: 7
Euro
You are here: home - scripophily
- van Ten Cate Graanhandel tot Agrarische Unie NV
Rond ca. 1865 begon dhr.
ten Cate in Groningen zijn bedrijf Ten Cate Graanhandel
Zijn schoonzoon, dhr. Botma (sr.), zette dit bedrijf voort aan
het Winschoterdiep onder de naam Noord
Nederlandse Kunstmesthandel NV, afgekort NNK. Een der
mededirecteuren was dhr. R. van 't Veer.
Ze deden nog steeds in Granen en zaden, maar allengs meer in
veevoeder en mestproducten. Kunstmest was in die jaren geweldig in
opmars.
Dhr. Botma (sr.) was o.a. voorzitter van de Groningse Kamer van
Koophandel en voorzitter van de Graanbeurs aan de Vismarkt.
Zijn zoon, dhr. Botma jr., breide de zaak in 1950 uit met Plantarts NV (zie hieronder voor de
aandelen). Hij was van
zowel NNK als van Plantarts preferent groot-aandeelhouder, evenals zijn
enige en ongetrouwd gebleven zuster. Deze zuster heeft overigens
jarenlang in het bestuur gezeten van het Rusthuis der Vereenigde Doopsgezinde
Gemeente te Groningen (zie hieronder voor een obligatie).
dhr. Botma (jr.) was de oprichter en eerste voorzitter van Zelfstandige Handel en Industrie, afgekort
ZHI.
Als groot-aandeelhouder van NNK was hij een fervent tegenstander van de
Noord Nederlandsche Coöperatieve
Kunstmestfabriek te Groningen. (zie hieronder voor een aandeel
hiervan en een korte geschiedschrijving).
Medebestuurslid van de ZHI was o.a. Mr. G. van der Mey van de Koopmans
Meelfabrieken in Leeuwarden. Botma's vrienden Stikker (doorliep net als
ik het Gymnasium in Winschoten en werd later Secretaris Generaal van de
NAVO) en Sicco Mansholt (later Europeesch Commissaris voor landbouw
(lees De Graanrepubliek eens !)
kwamen meerdere malen op zijn landelijke vergaderingen een spreekbeurt
vervullen.
De enige 3 aandelen die ik van Plantarts N.V. ken staan op naam van de
N.V. G.J. Krol & Co's Kunstmesthandel te Zwolle. Wat de relatie
tussen die twee bedrijven was weet ik niet.
Directeur van Plantarts NV was
Ir. Gude, die in Wageningen landbouwkunde had gestudeerd.
Plantarts NV deed in bestrijdingsmiddelen,
groeiveredelingsmiddelen en landbouwmachines in de ruimste zin
des woords. In Euvelgunne had het bedrijf een proefboerderij waar alle
producten op de fruitbomen werden uitgeprobeerd.
Plantarts en NNK gingen in 1965
op in de Nationale
Agrarische Industrie- en Handelmaatschappij "Agrarische Unie"
N.V. (zie hieronder voor een aandel), waarin dhr. Botma een
meerderheidsbelang had. Nadat hij in 1966 plotseling was gestorven is
het bedrijf verkocht aan de Staatsmijnen,
een verkoop die dhr. Botma zelf in 1965-66 reeds had
geïnitiëerd.
Bron:
mevr. Saskia van Veen-Botma (dochter van dhr. Botma jr.): persoonlijke
communicatie februari 2005.
Gebruik van deze tekst of delen daarvan wordt aangemoedigd, maar is
uitsluitend toegestaan onder vermelding van:
copyright, 2005: Dr. Hugo H. van der Molen;
http://www.scripophily.nl
Dit copyright zal strikt worden gehandhaafd en wie
inbreuk
maakt op dit recht kan gerechtelijk worden vervolgd. Gebruik van deze
tekst
zonder bronvermelding zou een gebrek aan waardering zijn voor het vele,
vaak tijdrovende, werk en onderzoek dat schrijvers van dit soort
artikelen
veelal doen om hun hobby meer inhoud te geven voor zichzelf en anderen.
Bronvermelding wordt ook op prijs gesteld als u uw eigen tekst deels
ontleent
aan dit artikel.
Besproken
oude effecten in mijn verzameling:
Nationale Agrarische Industrie- en Handelmaatschappij "Agrarische
Unie", N.V.,
gev. te Groningen; Bewijs van gewoon aandeel aan toonder, Groningen, 1
dec. 1965; rode sierrand op groen patroon, druk: Joh. Enschede en
Zonen, Haarlem, niet te koop.
Noord Nederlandsche Coöperatieve Kunstmestfabriek
Groningen, 1948; Inschrijvingsbewijs
voor 4 aandelen groot f 150, waarvan gestort f 99 / aandeel, op
naam van (op achterkant vermeld) mevr. de Wed. P. Flik-geb. te Cate te
Veendam. afm. ca. 21 bij 28 cm.; fraaie blauwe sierrand; in de
onderdruk korenaren, een grote afbeelding van een fabriek en de letters
E.N.C.K., wat staat voor Eerste Nederlandsche Coöperatieve
Kunstmestfabriek, die in 1921 in Vlaardingen was opgericht. Niet te
koop.
De uitvoering en afbeelding van dit
aandelen-inschrivingsbewijs is gelijk aan die der Zeeuwsche
Coöperatieve Kunstmestfabriek, die staat afgebeeld in de
Financiéel Dagblad kalender 2002. De toenmalig FD journalist
Frans Gunnink schreef er het volgende bij:
Opgericht in 1916 door een groep
landbouwers. Elk van hen verplichte zich om jaarlijks 1000 kilo
superfosfaat of 1500 kilo ammonial-superfosfaat af te nemen. De
coöperatieve vereniging had tot doel een fabriek te stichten,
samen met soortgelijke verenigingen. Die fabriek begon in 1921 in
Vlaardingen met de productie onder de naam Eerste
Coöperatieve Kunstmestfabriek. In 1970 stopte de
coöperatieve bedrijfsvorm, kregen de leden het resterende geld
uitgekeerd en ging de fabriek over in handen van het Noorse Hydro Agri,
dat in Rotterdam gevestigd is.
Plantarts (NV),
gev te Groningen ; opgericht 29-8-1950; kapitaal f 50.000, verdeeld in 50 aandelen van f 1000 op naam; Aandeel f
1000 op naam van de N.V. G.J. Krol & Co's Kunstmesthandel, Zwolle,
Groningen, 29-8-1950; druk: Roeper's Drukkerij, Den Haag; groene
sierrand, EF, ongevouwen, slechts 3 stuks in de handel bekend !, prijs
150 Euro.
Rusthuis der Vereenigde Doopsgezinde Gemeente te Groningen
3 % obligatie van f 100, Groningen 1927, # = 250, niet te koop.
See page on
explanations, sales conditions, costs of shipping and on how to
order and to pay.
You are here: home - scripophily - van Ten Cate Graanhandel tot Agrarische Unie NV