Gevestigd te Amsterdam en opgericht in 1886. De vennootschap is ontstaan door overname van de zaken der firma Bordes & Co. in liquidatie te Banda Neira.

doel: het instandhouden en ontwikkelen der landbouwnijverheid op de eilanden van Oostelijk Nederlands Indië, voornamelijk het tegen rente en commissie verstrekken van voorschotten op producten, de handel in die producten, de commissiehandel in producten, importgoederen en effecten, administratie voor derden, kassierszaken, oprichting van en deelneming in vennootschap op de genoemde eilanden, handel in specie, edelgesteenten en edelmetaal.

De activa der mij. bestaan (volgens van Oss, 1954), uit:
1) de specerijperken op de Banda-eilanden: Orang Datang en Boyauw, Keizerstoren, Lust, Verwachting, Eldorado, Lautakka,  2233/2592 Simonwal, 7/12 Boven Dender, 4288/5880 Beneden Dender, 17/160 Weltevreden Lonthoir, 29 192 Takkermoro & Lackoey, 49 588 Weltevreden Ay. Deze perken zijn eigendom op "Eldorado" na, welk perceel in 1879 in erfpacht werd gegeven.

2) Landbouwondernemingen buiten de Bandagroep, n.l. "Elpapoetih"op Zuid Ceram met gemengde cultures, in hoofdzaak klappers en de Tenimberondernemingen Teineman en Mitak, met uitsluitend klappers. De eerste werd in 1915 voor 99 jaar, de laatste drie in 1918 voor 75 jaar in erfpacht uitgegeven.

3) Deelnemingen. Deze bestaan uit alle f 360.000 aandelen NV Mij tot Exploitatie van het Specerijpark "Laoetang";  f 51.000 van de f 100.000 aandelen NV Specerijpark Drie Gebroeders en alle f 80.000 aandelen NV Cultuurmij. "Rozengain". Laatstgenoemde venn. sedert  1939 in liquidatie, verkocht toen haar onderneming "De Hoop" aan "Banda", die haar sindsdien exploiteert, doch op wier naam noch geen overschrijving van erfpachtsrecht plaats vond. De erfpachtstermijnen van "Eldorado" en "de Hoop", zijn verstreken; zij zijn op 6 sept. 1950 genationaliseerd door het militair gezag. Hiertegen is geprotesteerd.

Volgens van Oss (1954) had de vennotschap destijds nog een agentschap in Banda. De vroegere agentschappen Ternate en Gorontalo werden in 1925 en dat te Ambon in 1936 geliquideerd.

Bij oprichting was het maatsch. kapitaal Fl. 1 miljoen, verdeeld in 1000 gewone aandelen van Fl. 1000,-.Er werden tevens 200 bewijzen van oprichtersrecht uitgegeven. In 1925 werden 1433 7% preferente winstdelende aandelen geplaatst, deels tegen inwisseling van de oorspronkelijke gewone aandelen (708 stuks), en in 1926 nog eens 567 stuks, dus tesamen 2000 stuks. Daarvan zijn de nrs. 707-1429 en 1432-2000, dus 1292 st. niet gezegeld en dus 708 stuks wel. (oranje gedrukt zegel). Daarna zijn nog eens voor Fl. 2 miljoen preferente aandelen geplaats, maar nummers boven de 2000 ben ik als verzamelaar nog nooit tegengekomen. De gewone en preferente aandelen zijn fraai geïllustreerd met een 6 bij 8 cm  gravure van het eiland Groot banda en  Neira, gelegen aan het Oost Gat en de Banda Zee, volgens Wim Nieboer (VVOF-mededelingenblad, juni 1995) gelegen op ca. 130 graden oosterlengte en 5 graden zuiderbreedte, ca. 300 km. westelijk van de noordelijke top van Nieuw Guinea. Volgens Nieboer een vulkanische rotspartij, niet veel groter dan de provincie Gelderland.
In 1913 zijn 500 5% obligaties  van f 1000 uitgegeven, waarvan de rente t/m 1941 normaal werd betaald (van Oss, 1954 en 1964). Wel zijn de stukken in in 1938 gestempeld met de mededeling dat bij beschikking der arrondissementsrechtbank uitstel der aflossingsverplichting is verleend tot 1 october 1943. De stukken zijn op de achterkant in 1949 gestempeld met uitgebreidere mededelingen over besluiten die in 1948 werden genomen. Van 1948 - 1952 is de NV niet gehouden tot rentebetaling en aflossing. Aflossing is alleen toegestaan als alle rentebetalingen zijn voldaan. De rente van 1941 - 1946 wordt met terugwerkende kracht gehalveerd tot 2,5% en als compensatie daarvoor krijgen obligatiehouders in 1949 een SCRIP van Fl. 120, welke volledig moet zijn uitbetaald alvorens dividend mag worden uitgekeerd. De rente van 1946-'48 wordt direct betaald en de rente voor de verdere duur blijft op 5% gehandhaafd. Maar bij besluiten van 1953 en 1955 is opnieuw uitstel van betaling der rente en aflossing verleend tot 23 maart 1959. Deze regelingen zijn niet op de stukken vermeld. In 1962 werden de obligatie nog verhandeld voor 1% tot 4% en de aandelen ook. Anno 1962 werden geen jaarvergaderingen meer gehouden "zolang de toestand in Indonesië niet verandert". Het verliessaldo  ad  ca. Fl. 2 miljoen  stijgt dan jaarlijks met de kosten van het kantoor in Amsterdam, die in 1959 ca. Fl. 9.000 bedroegen.
Wie kan me zeggen hoe e.e.a. is afgelopen ?

Bronnen:
W.J. Nieboer, VVOF-mededelingenblad , juni 1995.
van Oss, 1954 en 1964

---

---

Beschikbare stukken:
---------- gewoon aandeel van Fl. 1000,- , Amsterdam 1886 (oplage 1000 st., waarvan in 1925 708 stuks zijn ingewisseld tegen preferente aandelen: zie hieronder.); Zwarte sierrand op geel, gravure (zie boven); gedrukt bij De Bussy in Amsterdam., conditie F: geplakte vouw- en andere scheurtjes en veel nietjessporen, prijs 95 Euro.
---------- 7% preferente winstdelende aandelen ("7%" en "preferent" staan niet op het stuk zelf te lezen),  Amsterdam, 1925; gedrukt bij De Bussy in Amsterdam, oplage : totaal 2000 st., waarvan  708 mèt oranje gedrukt belastingzegel en 1292 zonder. Die 708 stuks werden gratis verkregen tegen inwisseling van gewone aandelen. Zwarte sierrand op groen,
------------------------- met bel. zegel, conditie VF: div. gebruikssporen (vraag scan !),  prijs 25 Euro.
------------------------- zonder bel. zegel, conditie VF, div. gebruikssporen (vraag scan !), prijs 25 Euro.
------------------------- zonder bel. zegel, conditie VF à EF, prijs 95 Euro.
---------- SCRIP van Fl. 120, Amsterdam 1949, druk: De Bussy, A'dam; 21 bij 17 cm, blauwe sierrand en tekst, oranje gedr. bel.zegel; uitgegeven ter compensatie der rentehalvering tussen 1941 en 1946.
-------------------------- EF: prijs 50 Euro.

---